Gerard von Brucken Fock

een vergeten Zeeuwse kunstenaar

Het project

Mijn Von Brucken Fock Project heeft tot doel de Zeeuwse componist en schilder Gerard von Brucken Fock (1859-1935) een actueel podium te geven.

Tot nu toe heeft mijn project materieel (niet financieel!) het volgende opgeleverd:

Een schilderij van Von Brucken Fock: 'Zee bij Domburg', ca. 1904.

cover: detail van een schilderij van Von Brucken Fock: 'landschap met wolkeneffect', ca. 1910.

Een hoogtepunt: in mei 2023 werd voor het eerst 24 Praeludien opus 15 op cd uitgebracht. Pianist Frans Douwe Slot kreeg hiervoor vijf sterren in de Leeuwarder Courant en een 9 in Luister.

cover: Gerard von Brucken Fock - 24 preludes for piano - Opus 15 - Frans Douwe Slot

cover: detail van een schilderij van Von Brucken Fock: 'landschap met wolkeneffect', ca. 1910.

cover: Gerard von Brucken Fock - 24 preludes for piano - Opus 15 - Frans Douwe Slot

De eerste prelude uit de bundel van 1924 gecomponeerd in Bormes (Zuid-Frankrijk): 'Le Mistral'.

In mijn Von Brucken Fock Project volgde de ene vondst de andere, met als absoluut hoogtepunt de ontdekking van een stapel van 152 onuitgegeven preludes uit de periode 1924-1931. Ze zijn inmiddels bij Donemus (zie webshop) uitgegeven en te beluisteren op YouTube. Zie ook hieronder bij De film. 2024 is het jubileumjaar van de eerste bundel van 20 preludes uit 1924, gecomponeerd in Zuid-Frankrijk. Op 13 oktober jl. is hieraan in Salon Résonance in Amsterdam aandacht besteed. Ieder jaar tot 2031 zal zo'n herdenkingsconcert plaatsvinden. Zie hieronder bij Concerten.

Met de biografie De Hollandse Chopin – Componist en schilder Gerard von Brucken Fock 1859-1935 (uitgeverij Verloren) wil de schrijver een historische fout rechtzetten en oproepen tot herwaardering en vooral actie onder uitvoerende musici. Op de cd bij het boek staan historische opnamen, onder andere van pianola-rollen uit 1920. Julius Röntgen speelt daarop werken van zijn vriend 'Geert' von Brucken Fock uit diens middenperiode. Ze maken duidelijk waarom Edvard Grieg Von Brucken Fock ‘de Hollandse Chopin’ noemde. De latere preludes, uit 1924-1931, waarvan er tien op de cd staan, dragen een nog persoonlijker stempel. Von Brucken Fock vond ze zelf 'beter en dieper' dan de preludes uit opus 15. Pianist Frank van de Laar in bloedvorm!

Opnametechnicus Guido Tichelman(links) en Frank van de Laar luisteren naar 'Solitude' (prelude nr. 4 uit 1924).

Een greep uit de reacties op de biografie:

‘Het boek is een waarachtig travail d’amour van Eric Matser ‘ (René Seghers, Villa d’Arte, dec. 2021)

‘Het rijk geïllustreerde boek is een biografie geworden om van te smullen’ (Ed Spanjaard in het voorwoord).

‘De biografische studie van Eric Matser is een zeer welkome bijdrage en zal, naar ik hoop, meer musici overreden de muziek van Von Brucken Fock op het repertoire te nemen en zijn schilderingen tentoon te stellen’ (Leo Samama op de cover).

‘Een facinerende biografie’ (Marcel Hulspas, Volkskrant 29 januari 2022).

De Hollandse Chopin – Componist en schilder Gerard von Brucken Fock 1859-1935 (+cd) is verkrijgbaar bij de boekhandel en bij uitgeverij Verloren te Hilversum.
Prijs € 29.

De film

Op YouTube (1.4 K!) is een video-registratie te zien van een concert in het Sweelinck Conservatorium van Amsterdam (2017). Op het programma stonden 40 van de 152 late piano preludes van Gerard von Brucken Fock die ik in 2015 in Den Haag, in het archief van het Nederlands Muziek Instituut, ontdekte. Ze worden uitgevoerd door Frank van de Laar en negen studenten van de pianoklassen. De preludes worden afgewisseld met schilderijen en tekeningen van de componist en weemoedige citaten uit zijn egodocumenten, door mij voorgedragen.

Alles onder toeziend oog van Gerard von Brucken Fock en mijzelf (Conservatorium van Amsterdam, 22 oktober 2017).

Salon 'Résonance' - Gerard Doustraat 149 Amsterdam, met de nieuwe Blüthner vleugel uit 1896

Concerten in Salon Résonance

Het concert van 13 oktober jl. – dat met altvioolsonaten – was een groot succes. Uitverkocht en laaiend enthousiast publiek. Het volgende concert zal plaatsvinden op zondag 2 maart 2025. Aanvang 15.30 uur. Dan staat het lied van Von Brucken Fock, tijdgenoten en Chopin centraal. Tevens zal een aantal preludes uit de bundel van 1925, gecomponeerd in Zuid-Frankrijk, worden gespeeld. Er zitten een paar juwelen bij. Irene Maessen zang en Maurice Lammerts van Bueren piano. Je verzekert je van een plaats door € 25 over te maken op NL08INGB0008155927, t.n.v. Resonance.

De biografie

Kinderviolen en –cello’s zijn natuurlijk kleiner dan instrumenten voor volwassenen. De kleinste viool waar nog redelijk op gespeeld kan worden is een 1/16 viool (ongeveer voor een kind van 4 jaar). Die viool is niet precies 16 keer zo klein als een hele viool, ook 4/4 viool genoemd (viool voor een volwassene). Die breuken geven meer een volgorde aan dan een absolute maat. Voor kindercello’s geldt uiteraard het zelfde.

Grootste ontdekking

De grootste ontdekking in mijn gehele Von Brucken Fock Project zijn de 152 late preludes voor piano. 10 hiervan staan op de cd bij mijn boek. Ze worden meesterlijk gespeeld door Frank van de Laar, die er speciaal de Hilversumse studio voor inging. De productiekosten van de cd waren ongeveer even groot als die voor het boek, maar ik had er graag voor over. Het gaat bij deze preludes namelijk om het onbetwist hoogtepunt in het oeuvre van Von Brucken Fock.

De schilderijen tentoonstelling

Gepland is een tentoonstelling van werken van Gerard von Brucken Fock in de Raadzaal van de gemeente Heemstede (juni-juli 2025), ter gelegenheid van het 90ste sterftejaar van deze oud-inwoner van Heemstede. Als catalogus van een virtuele tentoonstelling dient een boekje dat speciaal voor de Vrienden van de Zeeuwse Bibliotheek is geschreven: De Hollandse Chopin van Zeeland – Kijk- en luisterboekje (€ 10.- bij Résonance). Het bevat luistertips voor het openbare youtube kanaal. Daar staan inmiddels ca. 20 items op.